Op 22 juli overleed Jan Diek Van Mansvelt. Hij was een belangrijk voorbeeld, inspiratiebron en persoonlijke mentor voor me, op het pad van landbouw, natuur en mens-zijn.
Tijdens mijn WUR studie bosbouw in de jaren negentig, begeleidde Jan Diek een buitenlandse excursie “ekoland & ekobos”. Samen met studiegenoten als Esther Kuiler, Taco IJzerman en Laura Jonker reisden we door Duitsland, Noord-Italië en Frankrijk naar permacultuur- en “forest gardening” voorlopers, bio-dynamische agroforestry boeren, en kleinschalige boeren die juist de tradities van vele, vele eeuwen voortzetten. Overal waren bodem, water, zon, weer en wind, akkergewassen, bomen, dieren en “wilde” natuur harmonieus vervlochten.
Jan Dieks vragen en observerende blik op de wereld van planten, mineralen, dieren, mens, kosmos en geest was wetenschappelijk en filosofisch tegelijk. Het nodigde uit om de wereld met andere ogen te zien en ervaren. Heel, verbonden, verwonderend.
Na die reis volgde een stage naar Rusland. Voor mijn thesis-onderzoek een jaar later, kon ik via de contacten van Jan Diek diverse begeleiders en locaties bezoeken. Bij het schrijven van mijn rapport kon hij me heel pragmatische vragen en goede spiegels voorhouden bij mijn prille ideeën over voedselbossen. Deze imprints zijn het begin geweest van mijn levenslange pad voor behoud en herstel van gezonde ecosystemen, in de vorm van voedselbossen.
Jan Diek was in wetenschappelijke kringen in Rusland zeer bekend en geroemd. Hij heeft daar ook een belangrijke onderscheiding ontvangen als speciaal Professor voor zijn baanbrekende werk.
In de jaren die volgden, zocht ik hem nog regelmatig op als mentor, soms in Rusland, dan weer terug in Nederland. Eerst in Wageningen, toen in Rotterdam, later in Amersfoort.
Ook toen we geen direct contact hadden, kwam hij ineens weer voorbij, nu als een van de hoofdpersonen in een boekje over mens-zijn en relaties.
En Jan Diek was een trouw lezer van mijn CircleEcology nieuwsbrief. Regelmatig heb ik een bemoedigende of collegiale opmerking terug mogen ontvangen.
Het bericht van zijn overlijden bereikte me als eerste vanuit Rusland, via Professor Temirbekova van het Vavilov onderzoeksinstutuut, met wie hij een bijzonder goede samenwerking had en wie ik ook dankbaar ben voor haar support aan mij, de jaren dat ik in Rusland woonde en werkte.
Ze zeggen wel eens: “Je merkt pas de waarde, als iets (of iemand) er niet meer is”.
Dat voelde ik heel sterk bij Jan Diek. Het contact en de inspiratie die ik heb mogen ontvangen, vooral in die vormende jaren als jonge twintiger, was een soort vanzelfsprekend onderdeel van mijn leven. Toen dit plots wegviel, voelde ik pas echt hoeveel dit voor me betekend heeft. Hoe ik op deze ervaring voortgebouwd heb en gegroeid ben, in mijn werk en in mijn mens-zijn. Ik voelde en voel diepe dankbaarheid. En er was een plotseling gemis. Het heeft een tijdje geduurd om dit een plek te geven.
Nu kan ik deze woorden schrijven, als afscheid. En het gemis is omgekeerd tot vertrouwen: Jan Diek, je geest leeft voort – in de beweging waar je de fundamenten voor hebt gelegd, in de harten van mensen, in de jaarlijkse cyclus van ontluikende paardebloemblaadjes…
Dankjewel Jan Diek, voor je wijsheid, je oprechtheid, je volhouden, je diepe kijken, je zijn.